हुम्ला
आजको दिन वर्षभरि देवकार्य तथा पितृकार्यमा प्रयोग गरिने पवित्र कुश घर–घरमा भित्र्याइन्छ । हरेक वर्ष भाद्र कृष्ण औंशीका दिन मनाइने बुबाको मुख हेर्ने दिन–कुशे औंसी–पितृसम्मान दिवस बुधबार हुम्लामा भव्यताका साथ मनाइएको छ । कुश घरमा राख्नाले परिवारको कल्याण हुने धार्मिक विश्वास रही आएको छ । सनातन धर्मावलम्वीले कुश, तुलसी, पिपल र शालिग्रामलाई भगवान् विष्णुको प्रतीक मान्ने गर्दछन् ।
आजको दिन छोराछोरीहरू परम्परा अनुसार आ–आफ्ना बाबुलाई मनपर्ने मिठाई तथा भोजन खुवाई आदर सम्मान प्रकट गर्ने र बाबुको मुख हेर्ने गर्दछन् । बाबु नहुनेहरू विभिन्न पवित्र स्थानमा गई आफ्ना बाबुको नाममा तर्पण, पिण्डदान तथा श्राद्ध गरी सिदा दिने प्रचलन रही आएको छ । यसदिन विशेषगरी खार्पुनाथ गाउँ पालिकाको खार्पु शिवमन्दिरमा पुजा पाठ गर्ने गरिन्छ ।तर यो वर्ष कोरोना भाइरस (कोभिड–१९)को संक्रमणका कारण मन्दिर परिसरमा भक्तजनहरुको त्यती घुइचो देखिएको थिएन ।
खार्पु शिव मन्दिर परिसरमा दिवंगत बाबुको नाममा तर्पण, पिण्डदान तथा सिदादान गर्नेको भीड लाग्ने गर्दथ्यो विगतका वर्षहरूमा । त्यहाँ पनि यो वर्ष बन्द गरिएको छ । यस्तै हुम्लाका अन्य तिर्थ तथा धार्मिकस्थलहरू पनि कोरोना संक्रमण फैलिने डरले बन्द गरिएका छन् ।
‘पितृदेवो भवः’ भन्ने धार्मिक मान्यताअनुरूप यस दिन छोराछोरीले आफ्ना बाबुलाई श्रद्धापूर्वक रुचिअनुसारको खाना खुवाई आशीर्वाद प्राप्त गरेमा सुख मिल्छ । बाबु परलोक भइसकेकाले खार्पु शिवमन्दिर अथवा अन्य तीर्थस्थलमा गई तर्पण तथा सिदादान गरेमा पुण्य मिल्छ भन्ने धार्मिक विश्वास रहीआएको छ । जन्म दिने आमा बाबु र शिक्षा दिने गुरुलाई वैदिक सनातन हिन्दू धर्मावलम्बीहरूले जीवित देवताका रूपमा मान्ने गर्दछन् ।