स्थानिय रैथाने वाली लोप हुँदै गएको वेला यसको संरक्षण र प्रवधनका लागी तालिम संचालन भएको छ । हिमाली जिल्ला हम्लामा यो पछिल्लो समय यहाँका रैथाने वाली काउनो, चिनो, मार्से, गहद जस्ता पौष्टिक आहारा वर्दक अनवाली लोप हुन थाले पछि यसको संरक्षण र उत्पादनमा वृद्धिका लागी ३ दिने तालिम संचालन गरीएको हो । रैथानेवालीलाई जोगाइ राख्नका लागी हुम्ला जिल्लाका ७ वटा गाउँपालिका मध्य केही गाउँपालिकाले आफ्नो बार्षिक कार्ययोजनामै संरक्षण तथा प्रवधनको कार्यक्रम राखी तालिम दिन थालेका छन् ।
हुम्ला जिल्लाको प्रदेश निर्वाचन क्षेत्र २ को नाम्खा गाउँपालिकाले सोही गाउँपालिका वडा नं ३ खंगालगाउँमा स्वीकृत बार्षिक कार्यक्रम अनुसार रैथाने वालि संरक्षण सम्बन्धित ३ दिने तालिम संचालन गरेको छ । उक्त तालिममा नाम्खा गाउँपालिकाका ८७ जना कृषकहरुको सहभागीता रहेको नाम्खा कृषि शाखा प्रमुख सर्मिला शाहीले बताएकी छन् । शाहीका अनुसार उक्त तालिममा महिला ८४ जना र पुरुष ३ जना गरी ८७ जनाको सहभागिता रहेको बताएकी छन् ।
त्यसै गरी कृषि क्षेत्रमा महिलाको प्रत्यक्ष सहभागिता रहने भएकाले उक्त तालिममा महिलाको वढी सहभागिता गराइएको र सो तालिमले कृषकहरुमा स्थानिय रैथाने वाली संरक्षण गर्नमा उत्साहित हुने नाम्खा गाउँपालिका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत मोहनबहादुर शाहीले बताएका छन् ।
गाउँपालिका अन्तरगतको वडा कार्यालयको भवन उत्घाटन गरिएको छ । उत्घाटन नाम्खा गाउँपालिका वडा नं ४ को वडा कार्यालय भवन उत्घाटन गरिएको हो । नाम्खा गाउँपालिकाको आर्थिक सहयोगमा उक्त वडाको एक तले ६ कोठे भवन निर्माण कार्य सम्पन्न भए पश्चायत पौष ७ गते विहिवार उत्घाटन गरिएको हो ।
सो भवनको उत्घटान सोही गाउँपालिका उपाध्यक्ष तक्दिर लामाले एक कार्यक्रमका बीच उत्घाटन गरिएको जानकारी प्राप्त भएको छ । उक्त भवनको उत्घाटन भइ कार्यलय संचालनमा आय संगै सेवा ग्राहीलाई सेवा प्रवाह गर्न सहज हुने नाम्खा गाउँपालिका प्रमुख प्रशाकिय अधिकृत मोहनबहादुर शाहीले बताएका छन् ।